Liên quan đến vụ việc này, ông Nguyễn Đức Chung và lãnh đạo Hà Nội có chỉ đạo gì? Vì sao một số nội dung trong kết luận thanh tra bị cắt bỏ?
Mua chế phẩm Redoxy-3C từ chỉ đạo của TP
Theo thông tin từ Bộ Công an, ông Nguyễn Đức Chung - chủ tịch UBND TP Hà Nội - bị tạm đình chỉ công tác để phục vụ điều tra vụ án này và hai vụ án khác.
Theo tìm hiểu, sau khi được ông Chung chỉ đạo, cho phép ứng dụng sản phẩm Redoxy-3C để xử lý ô nhiễm tại các hồ ở Hà Nội, ngày 10-8-2016, Công ty Thoát nước Hà Nội ký hợp đồng với Công ty Arktic mua 3,24 tấn chế phẩm Redoxy-3C với giá 326.000 đồng/kg (vận chuyển theo đường hàng không).
Việc ô nhiễm khiến cá chết hàng loạt ở hồ Tây khiến TP Hà Nội phải mua chế phẩm Redoxy-3C để xử lý - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH
Tháng 8-2016, ông Chung cũng chủ trì cuộc họp với Công ty Watch Water, Nordic Water của Đức về xử lý ô nhiễm nước hồ và cung cấp nước sạch ở Hà Nội. Cùng tham dự cuộc họp có Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Hùng và lãnh đạo các sở, ngành Hà Nội.
Tại cuộc họp này, ông Chung và lãnh đạo TP thống nhất kết luận và chỉ đạo: Nhiều hồ ở Hà Nội bị ô nhiễm đã ảnh hưởng đến môi trường không khí và đời sống sinh hoạt của nhân dân. Do đó việc áp dụng công nghệ cao trong xử lý nước hồ và lọc nước là rất cần thiết để cải thiện ô nhiễm môi trường và cung cấp nước sạch cho nhân dân.
Ông Chung cũng chỉ đạo: mời các chuyên gia, nhà khoa học tham gia giám sát quá trình thực hiện, thường xuyên lấy mẫu nước để xét nghiệm, đánh giá kết quả xử lý, theo dõi, đánh giá ảnh hưởng của lớp hữu cơ khi lắng xuống đáy hồ; tổ chức đàm phán với Công ty Watch Water làm rõ quy trình khi sử dụng chất Redoxy-3C (mỗi lần xử lý chất lượng nước được đảm bảo trong bao lâu, lần xử lý sau vẫn sử dụng chất Redoxy-3C hay thay đổi chất khác...); xem xét, đề xuất, bổ sung trang thiết bị để thực hiện xét nghiệm nhanh, dài hạn và xây dựng kế hoạch, quy trình thực hiện.
Sau khi có chỉ đạo đàm phán để mua Redoxy-3C từ lãnh đạo TP, ngày 15-8-2016 Công ty Arktic nhập về 3.240kg hóa chất Redoxy-3C. Hơn 10 ngày sau, công ty này nhập tiếp 16.200kg, giá nhập khẩu 213.000 đồng/kg. Đến một tháng sau, công ty này ký độc quyền phân phối chất Redoxy-3C với Công ty Watch Water tại Việt Nam.
Kết luận thanh tra bị cắt bỏ nội dung "thiếu sót, trách nhiệm"
Theo tìm hiểu, ngày 12-2-2020, ông Nguyễn An Huy - chánh Thanh tra Hà Nội - ký kết luận thanh tra số 555, chỉ ra một số tồn tại, thiếu sót.
Tại kết luận thanh tra số 555, Thanh tra Hà Nội cho rằng khi có kết quả thử nghiệm bước đầu và trong khi tổ công tác chưa có báo cáo đánh giá kết quả thử nghiệm đối với 3 hồ (Hố Mẻ, Ba Mẫu, Giáp Bát), UBND TP chưa có văn bản cho phép nhân rộng, ngày 26-9-2016 Công ty Thoát nước Hà Nội đã có văn bản gửi Sở Tài chính, Sở Xây dựng và UBND TP Hà Nội đề nghị mua 141 tấn chế phẩm Redoxy-3C để xử lý ô nhiễm 81 hồ nội thành là "nóng vội".
Đến ngày 31-10-2016, thời điểm sau khi tổ công tác có báo cáo đánh giá, UBND TP có văn bản chấp thuận cho nhân rộng, Công ty Thoát nước Hà Nội mới ký hợp đồng mua chế phẩm Redoxy-3C. Thanh tra Hà Nội xác định thiếu sót này thuộc trách nhiệm của ông Võ Tiến Hùng - tổng giám đốc Công ty Thoát nước Hà Nội.
Cũng theo kết luận số 555, Sở Tài chính và liên ngành đã có nhiều văn bản đề nghị Công ty Thoát nước Hà Nội đàm phán, thỏa thuận ký hợp đồng mua 141 tấn chế phẩm Redoxy-3C là chưa thận trọng. Thiếu sót này thuộc Ban giá (Sở Tài chính), người ký văn bản là một phó giám đốc Sở Tài chính, nay đã nghỉ hưu.
Kết luận thanh tra số 555 cũng có nêu về thiếu sót của lãnh đạo Sở Xây dựng khi được UBND TP giao xây dựng quy trình kiểm tra, giám sát chất lượng nước sau xử lý bằng chế phẩm Redoxy-3C, nhưng đến thời điểm kết luận sở này vẫn chưa thực hiện.
Tuy nhiên chỉ 14 ngày sau, chánh Thanh tra Hà Nội Nguyễn An Huy lại ký ban hành kết luận thanh tra số 794 thay thế kết luận số 555. Xuyên suốt kết luận thanh tra thay thế này không chỉ ra bất kỳ dấu hiệu sai phạm nào hay tồn tại thiếu sót nào.
Kết luận số 794 chỉ nêu ra thực trạng xử lý ô nhiễm ở các hồ trên địa bàn, đơn vị sản xuất, đơn vị phân phối chế phẩm Redoxy-3C, quá trình thử nghiệm, mua chế phẩm về quản lý, sử dụng...
